دهان تان را شیرین کنید - وبلاگ فروشندگان

به گزارش وبلاگ فروشندگان، برترین و با ارزش ترین موادِ خاک ایران زمین را از زعفران، گلاب، هل و عسل گرفته تا مغزهای پسته، بادام و گردو را با هم ترکیب می نمایند تا کام لذیذ شیرینی را به جان بنشانند؛ شیرینی هایی که به واسطه برترین مواد، قیمت شان روز به روز بالا می رود.

ایرانیان همانطور که در آشپزی صاحب سبک هستند، شیرینی هایی هم خلق نموده اند که همچنان در جهان کم نظیر است و طعم و عطرهای متفاوتی در نقاط مختلف ایران دارد. شیوه آماده کردن شیرینی ها و مواد اولیه گران قیمتی که در آنها به کاربرده می شده، به شکلی بوده که طبقات مرفه جامعه از آنها استفاده می کردند و معمولا به پادشاهان سرزمین های دیگر پیشکش می شده است.

روایت هایی از تاریخچه بعضی از شیرینی ها گفته می شود که هیچکدام مستند نیست. اما نکته جالب توجه شیرینی پزی در این خاک، گره خوردن آن با خانواده است؛ هنری که تبدیل به یک حرفه شده و نسل به نسل تا به امروز ادامه پیدا نموده است.

این روزها هم که قیمت مواد غذایی از جمله پسته، بادام و زعفران روز به روز بالاتر می رود، موجب شده بعضی شیرینی ها به گران ترین نوع معروف شوند که در این گزارش به بعضی از آنها اشاره می شود.

گران ترین شیرینی محلی ایران به جوزغند معروف است که به منطقه نراق تعلق دارد و تهیه آن 15 روز زمان می برد. این شیرینی از میوه ای به نام هلو که هم خانواده الگ است یا آلوی بخارا ساخته می شود که طعم ترش و شیرینی دارد. برای درست کردن این شیرینی میوه هلو را پوست می نمایند تا سه روز در پشت بام آفتاب بخورد و خشک شود، سپس هسته آن را خارج می نمایند و یک روز دیگر در آفتاب می ماند، بعد داخل این میوه را با مواد مخلوط تشکیل شده از بادام، شکر، هل، مغز هسته زردآلو و خاک قند پر می نمایند.

در بین رزمندگان نراقی جوزغند معروف به نارنجک لُپی بود چون آن را درون دهان خود می گذاشتند و معتقد بودند بعد ازخوردنش در شکم منفجر می شود و انرژی خود را آزاد می نماید. به نظر می رسد در گذشته های دورتر، محدودیت های زمان جنگ، افراد را مجبور می نموده دست به ساخت چنین محصولاتی بزنند. مطالعات نشان می دهد حلوا شکری هم از همان ابتدا بخصوص درعصر صفویه به عنوان یک جیره جنگی ساخته می شده.

قیمت جوزغند از 160 هزار تومان آغاز می شود و با توجه به نوع آن فرق دارد. قیمت جوزغند الگ با مغز بادام 320 هزار تومان است. جوزغند نراق در لیست میراث فرهنگی ناملموس (معنوی) ایران ثبت ملی شده است.

یکی دیگر از شیرینی های ایران با ارزش غذایی بالا نازک پسته قزوین است که زمانی مرکز عصر صفویه بوده. اولین ماده تشکیل دهنده نازک پسته همان طور که از اسمش پیداست، پسته است. البته این نوع شیرینی با گردو یا کنجد هم تهیه می شود که با نام نازک گردو و نازک کنجد شناخته می شود. قیمت بسته 700 گرمی نازک پسته 110 هزار تومان است.

قزوین شیرینی های سنتی دیگری هم دارد و یکی دیگر از پرطرفدارترین و گران ترین شیرینی های این شهر باقلوا است. پسته، زعفران، هل و پودر بادام به کاربرده شده در این شیرینی قیمت آن را بالا و به چیزی حدود 100 تا 380 هزار تومان رسانده است.

البته نقاط دیگران ایران مثل شهر یزد هم باقلوای خاص خود را دارد. شاید باید به یزد عنوان مرکز شیرینی ایران را داد به همین علت هم گفته می شود این استان جزو چهار استانی است که بالاترین اندازه بیماران دیابتی را دارد. ارده و فرآورده های آن، نامش با سرزمین کویری ایران و خانواده گره خورده چرا که اغلب خانواده ها به شکل ارثی شغل شیرینی پزی و ارده سازی را ادامه می دهند.

در تهیه باقلوای یزد هم از پودر پسته، بادام و هل استفاده می شود و در نهایت با شهد پوشش می دهند. قیمت این شیرینی هم بنا بر حجم بسته بندی آن از 140 هزار تومان آغاز می شود و تا 340 هزار تومان پیش می رود. یکی دیگر از شیرینی های معروف یزد لوز است که آن هم انواع متفاوت دارد و شامل پسته ای، بادامی، نارگیلی و زعفرانی می شود. قیمت این شیرینی بنا بر طعم و وزن آن فرق دارد و از 140 هزار تومان آغاز می شود.

قطاب هم به شکل گلوله های خمیری لطیف است که داخلش را با هل، انواع مغزها و پودر قند پر می نمایند. در گذشته فرم دادن به این نوع شیرینی ساعت ها وقت می برده است اما حالا با دستگاه درست می شود. پشمک، آب نبات قیچی، نبات و کیکی که به نام یزد است (کیک یزدی) هم از جمله شیرینی های دیگر این خطه هستند.

یزد سوهان های معروف و نازکی هم دارد اما این شیرینی به عنوان معروفترین سوغات شهر قم شناخته شده و تاریخچه جالبی هم دارد. گفته می شود تاریخچه سوهان در قم به دوره قاجار برمی شود. زمانی که قرار بود صحن عقیق بارگاه حضرت معصومه (س) افتتاح شود، بزرگان قم مراسم باشکوهی برای افتتاح صحن برگزار کردند و از شاه وقت برای افتتاح دعوت کردند. شاه، جانشینی را برای شرکت در مراسم فرستاد. هنگام برپایی مراسم با توجه به آداب و رسوم آن دوره، هریک از بزرگان شهر جهت احترام هدایایی را به نماینده شاه از صنایع دستی گرفته تا شیرینی پیشکش کردند. در بین بزرگان شخصی برای پیشکش سمنویی که به آن شکر اضافه نموده بود به نماینده شاه تقدیم کرد که او پس از صرف ناهار آن شیرینی را تست کرد و به ذائقه اش خوش آمد گفت: این شیرینی همچون سوهانی که آهن را می برد غذای مرا هضم کرد. به این ترتیب از آن موقع نام سوهان روی این حلوا گذاشته و پس از آن فراوری و مصرف سوهان آغاز شد که البته در ابتدا مخصوص بزرگان و اشراف بود.

مواد اولیه سوهان شامل سمنو، هل، پسته و زعفران می شود و قیمت آن باتوجه به بسته بندی، نوع و وزن آن از 150 هزار تومان آغاز می شود و به 290 هزار تومان هم می رسد. ساخت این شیرینی هم با خانواده گره خورده است و به صورت ارثی پیش می رود.

مزه مزه کردن هر شیرینی در تبریز هم یک بیت از شاعران بزرگ این سرزمین را به زبان می آورد مثل قرابیه که یکی از شیرینی های سنتی، پر آوازه و گران قیمت تبریز است. این شیرینی که به شکل کلوچه است از آرد، شکر، وانیل، تخم مرغ و … تهیه شده و روی آن انواع مغزها ریخته می شود. معمولا تبریزی ها از این شیرینی برای پذیرایی از میهمانان ویژه خود استفاده می نمایند و در اعیاد باستانی و مذهبی کاربرد دارد. قرابیه در طعم های مختلفی از جمله پسته ای، نارگیلی، گردویی در بازار وجود دارد. قیمت این شیرینی با توجه به نوع آن فرق دارد و بین 150 تا 280 هزار تومان است. قرابیه تبریز هم در لیست میراث ناملموس ثبت ملی شده است.

در بین شیرینی های ایران نمی توان از گز غافل شد. گز اصفهان و کرمان از نمونه های مرغوب با طعم اصیل هستند. تاریخچه مستندی درباره پیشینه گز وجود ندارد اما نقل شده قدمت این شیرینی به دوره صفویه می رسد و به پادشاهان کشورهای دیگر پیشکش می شده است. در گذشته از عصاره درخت انگبین برای تهیه گز استفاده می شده و با توجه به محدود بودن این مواد، در حال حاضر از مواد صنعتی برای فراوری حجم زیاد گز استفاده می شود. گز هم انواع مختلف آردی و لقمه ای دارد و با توجه به درصد پسته و بادامی که در آن به کار برده شده، قیمت های متفاوتی دارد. قیمت یک بسته گز 500 گرمی با 40 درصد پسته 180 هزار تومان است. شاید جالب باشد که بدانید استان اصفهان هم به واسطه شیرینی های لذیذی که دارد جزء یکی از چهار استانی است که بالاترین مبتلایان به دیابت را دارد.

خطه شمال ایران هم به خوراکی های لذیذش معروف است و گردشگرانی فقط برای تست این خوراک ها به این نقطه سفر می نمایند. رشت شهر خلاق خوراک است که در یونسکو ثبت جهانی شده است.

برنج در آشپزی شمال ایران، اصل جدا نشدنی است و در شیرینی پزی هم حرف اول را می زند و از آرد آن برای تهیه انواع شیرینی ها استفاده می نمایند. در این بین رشته خوشکار، کلوچه فومن و لاهیجان از همه معروفتر هستند. گفته می شود قدمت رشته خوشکار به 300 سال پیش می رسد که در منطقه گسکرات به ویژه بخش طاهر گوراب صومعه سرا طبخ می شده و برترین رشته ریزان (اصطلاحی برای افرادی که رشته این شیرینی را آماده می نمایند) در این منطقه وجود دارد و حتی در بعضی خانواده ها رشته ریزی به عنوان شغل آبا و اجدادی درآمده است. این شیرینی مخصوص سفره های افطار است. رشته خوشکار از دو محصول رشته و خوشکار تشکیل می شود. رشته همان ترکیب آرد، برنج، آب و شیر است که روی سینی مسی ریخته می شود و خوشکار ترکیبی از مغز گردو، شکر و دارچین است که با آن داخل رشته را پر می نمایند. هر دانه این شیرینی بین 8 تا 12 هزار تومان فروخته می شود و معمولا خام آن در فریزر بیشتر گیلانی ها وجود دارد که سرخش می نمایند و در شیره می غلتانند و همراه چای مصرف می نمایند.

در منطقه مازندران هم شیرینی معروفی به نام آغوزکنا وجود دارد که آن هم از ترکیب آرد برنج و گندم، هل، زعفران و بعضی از مواد دیگر درست می شود. بعلاوه از گردوی تازه در آن استفاده می نمایند به همین علت قیمت آن از 180 هزار تومان آغاز می شود.

حالا نوبت شماست تا شیرینی معروف و گران قیمت منطقه خود را به این گزارش اضافه و آن را معرفی کنید.