روز بزرگداشت خیام
به گزارش وبلاگ فروشندگان، تقویم را که ورق می زنیم روزهایی را برای بزرگداشت افرادی می بینیم. این روزها در تقویم شاید به علت تعطیل نبودنشان زیاد به چشم مان نیایند! اما آنها یادآوری هستند برای اینکه سالی یکبار از آن افراد، کارها یا آثارشان یاد کنیم. بیشتر بشناسیم شان و به این فکر کنیم اگر آنها را در تاریخ کشورمان نداشتیم چه می شد؟ یکی از آن افراد خیام است. کسی که نام او را در شعر، نجوم و ریاضیات زیاد شنیده ایم. اما به راستی خیام که بود؟ چه تاثیری در شعر، علم نجوم و ریاضی داشت و اگر او را نداشتیم الان در چه وضعیتی بودیم؟ چه شد که خیام معروفیت جهانی پیدا کرد؟ به مناسبت بزرگداشت این گنج ملی در ادامه مطلب می توانید با او بیشتر آشنا شوید.
زندگینامه خیام
چیزی حدود 10 قرن پیش در نیشابور متولد شد. نامش حکیم ابوالفتح عمربن ابراهیم الخیامی بود و به اختصار او را خیام می گفتند. زندگی خیام با ریاضی، جبر، نجوم، ادبیات و فلسفه گذشت. معروفیت دنیای او امروزه اما به رباعیاتش است. رباعیاتی که می گویند در زمان حیاتش به علت تعصب مردم مخفی بوده و بعد از مرگش به وسیله دوستان و یارانش منتشر شده است. در تقویم ما 28 اردیبهشت، روزی برای بزرگداشت این شاعر گرانقدر است.
نقش خیام در علم نجوم:
خیام در دوران سلطنت جلال الدین ملکشاه سلجوقی به دعوت او و وزیرش نظام الملک به اصفهان رفت تا سرپرست رصدخانه اصفهان گردد. او 18 سال در اصفهان ماندگار شد و مهمترین فعالیت او تهیه جدول محاسبات نجومی (زیج) بود. کار بعدی او طرح اصلاح تقویم بود و در نهایت تدوینگر و بنیانگذار تقویم جلالی شد. هم زمان با این فعالیت های مهم خیام به عنوان اختربین در دربار نیز فعال بود. هرچند که می گویند به این کار اعتقادی نداشت! متاسفانه بعد از آنکه ملکشاه و نظام الملک کشته شدن، دیگر خیام مورد بی مهری نهاده شد و یاری های اقتصادی به رصدخانه قطع شد.
بازتاب معروفیت دنیای خیام در نجوم:
یکی از حفره های ماه را به افتخار خیام عمر خیام نامیده اند. بعلاوه در سال 1980 سیارکی را به نام او گذاشتند.
نقش خیام در علم ریاضیات:
خیام در علم ریاضیات نیز فعالیت های بسیاری داشت. مهمترین اثرات او را در ریاضی اما می توان اثبات اصل پنجم اقلیدس که شالوده هندسه اقلیدسی است دانست. از دیگر دستاوردهای علمی خیام، ابداع روشی در بدست آوردن ضرایبی است که منجر به نام گذاری مثلث حسابی شد. از این رو می توان نام خیام را در ریاضی کنار نام بزرگان دیگری چون نیوتن و پاسکال دانست.
خیام و رباعیاتش
کمتر کسی است که مجذوب رباعیات خیام نشده باشد. وصف کلی اشعارش در خصوص زندگی، زندگی کردن در زمان حال و فلسفی است. بارها اشعار این شاعر بزرگ به زبان های مختلف ترجمه شده و از این رو در این زمینه نیز معروفیت دنیای یافته است.
این قافله عمر عجـب می گذرد دریاب دمی کـه با طرب می گذرد
ساقی غم فردای حریفان چه خوری پیش آر پیاله را که شب می گذرد
در روز بزرگداشت خیام این کارهای ساده را امتحان کنید:
- سری به رباعیات خیام بزنید و سعی کنید بیتی از او را به خاطر بسپارید.
- جستجو کنید ببییند در دنیا چه چیزهایی به نام خیام است.
- به آرامگاه خیام در نیشابور سر بزنید.
- مطلب آرامگاه حکیم عمر خیام را بخوانید.