خوردن احساسی چیست و چگونه بر آن غلبه کنیم؟
به گزارش وبلاگ فروشندگان، آیا برای شما هم پیش آمده است که گاهی اوقات برای داشتن احساس بهتر یا کاهش استرس چیزی بخورید و تمایل به خوردن پیدا کنید؟ انسان همواره برای برطرف گرسنگی جسمی غذا نمی خورد بلکه گاهی اوقات برای برطرف نیازهای احساسی تمایل به غذا خوردن پیدا می نماید. هنگامی که خوردن احساسی را انجام می دهیم اغلب احساس راحتی پیدا می کنیم، اما کمتر پیش می آید که به سمت غذاهای سالم برویم. در این مطلب قصد داریم به آنالیز خوردن احساسی و چگونگی غلبه بر آن بپردازیم.
خوردن احساسی چیست؟
خوردن احساسی زمانی اتفاق می افتد که هنگام استرس داشتن غذاهای ناسالم با کالری بالا بخورید. خوردن احساسی بیشتر از آن که به هدف سیر کردن شکم فرد باشد در کوشش است که احتیاجهای احساسی فرد را برطرف نموده و به فرد یاری کند احساس بهتری داشته باشد.
محرک های احساسی بسیاری برای این مساله وجود دارند که از جمله آن ها می توان به خستگی، استرس، اضطراب، عادت و افسردگی اشاره نمود.
متاسفانه خوردن احساسی نگرانی های عاطفی را برطرف نمی نماید و حتی می تواند باعث گردد فرد احساس بدتری هم پیدا کند. در چنین شرایطی نه تنها مساله اصلی باقی می ماند بلکه فرد به علت خوردن بیش از حد دچار احساس گناه می گردد.
چگونه می توانیم تشخیص دهیم که در حال خوردن احساسی هستیم؟
با وجود اینکه خوردن در زمانی که فقط گرسنه هستید مساله واضحی است، اما تشخیص اینکه چه زمانی در حال خوردن احساسی هستیم سخت است؛ زیرا ممکن است حتی زمانی که در حال اجرا آن هستید هم متوجه نباشید و نتوانید آن را تشخیص دهید.
یکی از راه های تشخیص ینکه در حال خوردن احساسی هستید این است که احساس خود را هنگام خوردن ثبت کنید. این کار به شناسایی محرک ها هم یاری می نماید. هر زمانی که چیزی می خورید احساس خود، چیزی که می خورید و احساسی که پس از خوردن آن دارید را یادداشت کنید.
- هنگام خوردن استرستان کمتر می گردد یا بیشتر؟
- آیا برای داشتن احساس بهتر چیزی می خورید؟
- آیا هنگام مضطرب بودن خوردن باعث می گردد احساس آرامش بیشتری پیدا کنید یا شاد تر شوید؟
- آیا غذا برایتان مانند یک دوست آرامش بخش است؟
- آیا احساس می کنید روی چیزهایی که می خورید و اندازه آن ها کنترلی ندارید؟
- آیا از غذا به عنوان یک جایزه استفاده می کنید؟
جنبه اجتماعی و لذت بخش عظیمی در خوردن غذای سالم وجود دارد. لذت بردن از غذا خوردن با استفاده از غذا به عنوان استراتژی اصلی مقابله با احساسات در زمان احساس ناراحتی، استرس، خشم، خستگی یا تنهایی فرق دارد.
خوردن احساسی اغلب با افکار منفی که یک رفتار آموخته شده است و معمولا به صورت ناخودآگاه یاد می گیریم آغاز می گردد اما می تواند به احساسات مثبت مانند جایزه دادن به خود یا جشن گرفتن یک رویداد هم مرتبط گردد.
آیا این خوردن جسمی است یا احساسی؟
در ابتدا تشخیص اینکه خوردن جسمی است یا احساسی، کمی سخت است. اگرچه بعضی نکات کاربردی می توانند به تشخیص تفاوت ها یاری نمایند.
گرسنگی جسمی:
- با آرامی آغاز شده و قابل تحمل است.
- بعید است که به غذاهای خاصی تمایل پیدا کنید.
- هنگامی که سیر شوید متوقف می گردد.
- پس از خوردن دچار احساس گناه نمی شوید.
گرسنگی احساسی:
- به صورت ناگهانی آغاز شده و به گونه ای است که نمی توانید آن را تحمل کنید.
- احتمالا به غذاهای خاصی تمایل پیدا می کنید.
- پس از خوردن احساس سیری و رضایت ندارید.
- می تواند احساسات گناه، شرم و ضعف را تحریک کند.
ریسک های همراه خوردن احساسی
هنگامی که به دلایل احساسی غذا می خورید نه تنها نمی تواند دلایل ریشه ای نگرانی های احساسی خود را پیدا کنید بلکه اغلب دچار احساس گناه و پرخوری می شوید. همین مساله منجر به چرخه منفی ای گردد که از خوردن خود احساس بدی پیدا کنیم اما دوباره برای آرام کردن خود از غذا خوردن استفاده کنیم.
خوردن بیش از حد می تواند منجر به چاقی گردد که همین مساله خطر بیماری های قلبی، دیابت های نوع دو، سرطان ها، آرتروز و افسردگی را افزایش می دهد. چاق شدن بعلاوه می تواند منجر به از دست دادن کنترل به ویژه روی وزن و خوردن گردد. خوردن بیش از حد بعلاوه منجر به حالت تهوع هم می گردد که احساس بسیار بد و ناراحت نماینده ای را ایجاد می نماید.
استرس می تواند بر آنچه می خورید اثر بگذارد
استرس اثر فیزیکی و روانی بر اشتها می گذارد. اکنون تعیین شده که تغذیه با ارتباط دو طرفه بین روده و مغز بر استرس نیز تاثیر می گذارد. استرس مزمن بعلاوه با تمایل بیشتر به خوردن غذاهای پر انرژی و مغذی مانند غذاهای پرچرب و شیرین همراه است.
کورتیزول، هورمون استرس در موش ها تاثیر عکسی بر هورمون لپتین که هورمون مهار گرسنگی است دارد. موش هایی که سطوح بالاتری از کورتیزول داشتند به خوردن و اضافه کردن وزن ادامه دادند. این بدان معنا است که خوردن احساسی نه تنها به علت استرس است بلکه استرس باعث می گردد از نظر جسمی هم احساس گرسنگی کنیم در حالی که اصلا گرسنه نیستیم.
این مساله تعیین می نماید که علاوه بر علت احساسی و روحی علت جسمی هم برای خوردن احساسی وجود دارد. غذاهای دارای چربی و قند بالا مسیرهای پاداش در مغز که با تجربیات لذت بخش همراه هستند را تحریک می نمایند. کنار گذاشتن این غذاهای می تواند منجر به تمایل بیشتر به آن ها گردد.
استرس عامل مهمی در پیشرفت اعتیاد است. اعتیاد به پاداش های عصبی شیمیایی از این غذاهای دارای چربی و قند بالا می تواند با استرس مرتبط باشد.
میکرو ارگانیسم های سیستم گوارشی می توانند بر خلق و خو تاثیر بگذارند
میلیاردها میکروارگانیسمی که در سیستم گوارشمی مان زندگی می نمایند نقش مهمی را در مقابله با بیماری های ایفا می نمایند. رفتارهایمان مانند فعالیت اجتماعی، استرس و واکنش های مرتبط با اضطراب را می توان با میکروبیوتایمان تعدیل کرد. با این وجود روش هایی که این تاثیر را می گذارند هنوز به خوبی شناخته نشده اند.
محور مغز به روده سیگنال رسانی دوطرفه بین میکروبیوتا و مغز را توصیف می نماید. مطالعات نشان داده اند که ترکیب میکروبیوتا و فراوری متابولیت های عصبی فعال مختلف تشکیل شده به وسیله آن ها می تواند تاثیرات مستقیمی بر مغز داشته باشد.
در مطالعه ای که روی جمعیت بزرگ تری انجام شد وجود میکروارگانیسم های مختلف با کیفیت زندگی و رخ دادن افسردگی مرتبط شناخته شد.
آیا می توان بر خوردن احساسی غلبه کرد؟
خبر خوب این است که هنگامی که به خوردن احساسی فکر نموده و محرک های این موضوع را شناختیدسپس می توانید این رفتار ها را به چالش بکشید.
در ادامه چند گام کاربردی که می توانید برای خوردن احساسی انجام دهید آورده شده اند:
- هنگامی که دچار احساس گرسنگی می شوید حالت احساسی خود را آنالیز کنید.
- در صورتی که احساس گرسنگی می کنید صبر نموده و ببینید که آیا می توانید آن را کنترل کنید یا نه. آنالیز کنید و ببینید چه احساسی دارید و چرا احساس گرسنگی می کنید.
- سعی کنید از خوردن غذاهای ناسالم اجتناب کنید زیرا بیشتر شما را وسوسه می نمایند.
- با فکر آگاهی غذا بخورید، روی هر لقمه ای که می خورید بدون پرت شدن حواس روی صفحه نمایش موبایل تمرکز کنید. به هر لقمه ای که می خورید توجه کنید و از طعم ها و بافت غذایی که می خورید لذت ببرید.
- غذا را بجوید و با عجله غذا نخورید. تا زمانی که رفلکس های هورمونی به شما پیام سیری بدهند طول می کشد.
- قبول کنید که همه ما احساسات منفی داریم اما اجتناب از آن ها به معنای بارها و بارها برگشتن به اول است.
- از خوردن همه غذای موجود در بشقاب تنها به علت اینکه آن اندازه برای شما ریخته شده است اجتناب کنید. به بدن خود گوش دهید و هنگام سیری دست از غذا خوردن بکشید.
- در صورتی که احساس خستگی می کنید سعی کنید کتاب بخوانید، سودوکو یا پازل حل کنید یا یک تفریح ای که از آن لذت می برید را انجام دهید.
- در صورتی که احساس تنهایی می کنید سعی کنید با دوستان خود حتی با یک تماس تلفنی در ارتباط باشید.
- در صورتی که احساس ناراحتی کردید به موسیقی گوش دهید، از بویی که احساس شادی را در شما ایجاد می نماید لذت ببرید یا به دوستان خود سر بزنید.
- در صورتی که احساس خستگی بیش از حد کردید در مقابل وسوسه مصرف شکر مقاومت نموده و یک دوش آب گرم بگیرید یا به جای آن یک نوشیدنی گرم بنوشید.
با سبک زندگی سالم سلامتی احساسی خود را حمایت کنید
همه ما استرس ها و لحظاتی از اضطراب و خستگی را در زندگیمان تجربه نموده ایم. برای جلوگیری از خوردن احساسی، به جای خوردن غذا از روش های دیگری برای تامین احتیاج های عاطفی خود بهره ببرید. علاوه بر این این مساله به افزایش تاب آوری هم یاری می نماید بنابراین مواجهه با زمان های سخت در زندگی بسیار آسان تر خواهد بود.
در ادامه چند نکته در رابطه با حمایت از سلامت عاطفی با داشتن سبک زندگی سالم آورده شده اند:
- هر شب حدود هشت ساعت خواب مفید داشته باشید.
- ورزش کردن منظم نه تنها سلامت جسمی را بهبود داده بلکه سلامت روحی را نیز ارتقا می دهد و منجر به کاهش استرس می گردد.
- زمانی را در روز به خودتان اختصاص داده و به خودتان قول دهید آرام باشید حتی اگر با روزی 5 دقیقه اما حتما روند را آغاز کنید.
- به خانواده و دوستان خود ارزش بگذارید زیرا داشتن ارتباط صمیمی می تواند به مقابله با چالش ها یاری کند.
در انتها
خوردن احساسی نه تنها برای سلامت روان بلکه برای سلامت جسم نیز مضر است. این مساله چیزی نیست که افراد دلشان بخواهد اتفاق بیفتد اما با این حال اتفاق می افتد. در صورتی که هیچ راهکاری نداشته باشید یا ندانید که در حال حاضر در حال اجرا آن هستید کنترل خوردن احساسی سخت می گردد. با راهکارهایی که در این مطلب ارائه شد می توانید کنترل احساسی را متوقف نموده و بر استرس خود غلبه کنید.
منبع: Lifehack
منبع: دیجیکالا مگ